فواید و مضرات زرشک کوهی

فواید و مضرات زرشک کوهی :

مقدمه :

  زرشک کوهی ، این گیاه وحشی در مناطق کوهستانی، در کنار رودخانه و مناطق مرطوب به صورت خودرو می روید. زرشک کوهی در اوایل بهار برگ می‌دهد، در اواخر اردیبهشت گل می‌دهد و گل‌های آن تا اوایل خرداد بر سر شاخه‌های درخت می مانند. رنگ میوه این گیاه در مرحله اول رشد صورتی کم رنگ است .

این میوه در اواخر مرداد تغییر رنگ داده و به رنگ قرمز مایل به آلبالویی پیدا می کند و در اوایل شهریور باز رنگ عوض می کند و این مرتبه به رنگ سیاه  تغییر میکند. هر یک میوه دارای دو تا سه هسته کوچک است. هسته‌ها بیضی شکل و ریز هستند. این میوه‌ها بسیار پر آب بوده و در اواخر مهرماه قابل برداشت و آماده مصرف می شوند .

برگ های این گیاه سبز روشن و خاردار است . درختچه های این زرشک برای خاک هم مفید می باشد . این درختچه ارتفاع 1.5 تا 2 متر را دارد . در ادامه با فواید و مضرات زرشک کوهی آشنا میشویم .

فواید زرشک کوهی :

1 . مبارزه باعفونت ها .

از خواص زرشک کوهی مبارزه با عفونت‌ها است . زرشک به‌لطف بربرین‌ خاصیت ضدباکتری، ضدقارچی و ضدپروتوزوآ (تک‌یاختگان) دارد. زرشک با جلوگیری از اتصال باکتری‌ها به سلول‌های انسان می‌تواند از بروز عفونت‌ها جلوگیری کند .

از اتصال باکتری‌ها به سلول‌های انسان جلوگیری کرده و به این صورت بدن را در مقابل عفونت‌ها مقاوم میکند. از زرشک برای درمان التهابات و عفونت‌های بدن استفاده میشود. زرشک برای بهبود عفونت‌های ادراری، عفونت مثانه و دستگاه گوارش بسیار مفید است. این ماده غذایی همچنین باعث بهبود گلودرد، سینوزیت، گرفتگی بینی و برونشیت میشود .

از خواص زرشک برای درمان التهاب و بهبود انواع عفونت‌ها در بدن استفاده می‌شود. زرشک در بهبود عفونت، عفونت دستگاه ادراری و عفونت‌های دستگاه گوارش مؤثر است. تأثیر میوه‌ی زرشک در مبارزه با عفونت‌های دستگاه ادراری از ریشه‌ی آن بیشتر است. زرشک به بهبود گلودرد، گرفتگی بینی، درمان سینوزیت و ب و برخی دیگر از ناراحتی‌های رایج دستگاه تنفسی کمک می‌کند. از دیگر خواص زرشک این است که به درمان عفونت‌های ناشی از قارچ پوستی کاندیدا نیز کمک می‌کند .

2. کمک به سلامت دستگاه گوارش

بربرین با کمک به ماهیچه‌های صافی که سطح روده را پوشانده‌اند به بهبود گوارش و کاهش دردهای دستگاه گوارش کمک می‌کند . همچنین زرشک میتواند به دلیل خاصیت منقبض کننده ، سریعتر از آنتی بیوتیک ها میتواند مشکلات گوارشی را حل کند.

3. درمان اسهال

زرشک می‌تواند با عفونت‌های ناشی از باکتری‌ها، ویروس‌ها، قارچ‌ها و انگل‌ها مبارزه کند. بربرین با تحریک تولید گلبول‌های سفیدی به‌نام ماکروفاژها (درشت‌خوارها) با عفونت‌ها مبارزه می‌کند .

یکی از قدیمی‌ترین تحقیقات در مورد زرشک، حاکی از درمان عفونت‌های ناشی از باکتری �ای کولای� توسط زرشک است که عامل ایجاد کننده اسهال است. همچنین در مورد سندرم روده تحریک‌پذیر نیز، مصرف مواد حاوی �بربرین� باعث کاهش این مشکل می‌شود؛ البته تحقیقات بیشتر در حال انجام است .

4. جلوگیری از افزایش قند خون 

زرشک طعم ترشی دارد. به سادگی میتوان حدس زد که برای کاهش قند خون مفید است .

 مطالعات نشان داده ماده ای در زرشک به نام بربرین وجود دارد که همین ماده به تنهایی قادر است قند خون فرد را تحت کنترل خود دربیاورد. بربرین موجود در زرشک باعث جلوگیری از دیابت میشود وباعث بهبود وضعیت بیماران دیابتی میشود . طبق تحقیقات به عمل آمده ، ترکیبات بربرین خطر حساسیت به انسولین را افزایش میدهد . در تنظیم گلوکز و چربی خون شامل کنترل میتوکندری و عملکرد آلفاگلیکوزیداز و فعال سازی مسیر پروتئین کیناز موثراست .

5. سلامت قلب

برای درمان فشارخون بالا ، درمان آریتمی قلبی و بیماری ماهیچه ای قلب از خواص زرشک کوهی است . زرشک با دارا بودن ماده بربرین اثرات مفیدی روی قلب دارد و مقاومت عروقی را کاهش میدهد.زرشک عروق را منقبض میکند و همچنین باعث بهبود ریتم طبیعی قلب میشود و باعث بهبود نارسایی قلبی و گشاد شدن عروق میشود .

6. پاکسازی کبد و کیسه صفرا

بربرین موجود در زرشک به سلامت کیسه صفرا و در نتیجه کبد کمک میکند چرا که باعث میشود تا ترشح کیسه صفرا زیاد شود. پس سلامت این بخش حیاتی بدن با وجود این ماده تضمین میشود. حتی در درمان های سنتی گاهی برای از بین بردن سنگ کیسه صفرا، از زرشک و آب زرشک تازه استفاده میشود .

کبد صفرا تولید میکند و صفرا باعث هضم چربیها و ذخیره ویتامینها و مواد معدنی میشود. کبد سم خون را از بین می برد.ماده بربرین به عملکرد سم زدایی و پاکسازی کبد کمک می کند. بربرین به ترشح صفرا توسط کبد کمک میکند .

البته این موضوع باید تحت نظر پزشک باشد و اصلا توصیه نمیشود که بدون نظارت پزشک انجام شود .

فواید زرشک کوهی بسیار زیاد میباشد و در اینجا به چند مورد از فواید این گیاه با ارزش اشاره شده است . از دیگر فواید زرشک کوهی میتوان به بهبود عفونت های دستگاه ادراری و مثانه ، درمان اکنه و سلامت پوست و مو ، پیشگیری از سرماخوردگی ، درمان سنگ کلیه ، سلامت دندان و ... اشاره کرد .

مضرات زرشک کوهی :

1 . تداخل با بعضی از داروهای مصرف کننده بیمار

زرشک نباید با داروهای زیر مصرف بشود و یا حتما باید با هماهنگی پزشک انجام شود :

داروی فشارخون ، داروی دیابت ، ضد انعقادها ، آنتی هیستامین ها ، دیورتیکها ، آنتی بیوتیک ها .

2. مصرف بیش از اندازه و زیاد زرشک کوهی ، باعث یبوست و نفخ شکمی میشود .

3. زنان باردار از مصرف زرشک کوهی پرهیز کنند .

4. مصرف بیش از حد زرشک باعث اختلال در سیستم گوارش و معده میشود .

5. استفاده از زرشک برای نوزادان توصیه نمیشود زیرا باعث زردی نوزادان میشود .

6. مصرف بیش از حد زرشک کوهی میتواند باعث جلوگیری از جذب ویتامین ب شود .

باید زرشک را جایگزین درمان‌های متداول کرد. به‌عنوان مثال نباید از زرشک به‌عنوان درمان خانگی عفونت دستگاه ادراری استفاده کنید. زیرا ممکن است باوجود ازبین‌رفتن علائمی مانند درد و سختی در ادرار، باکتری‌ها به‌طور کامل از بین نرفته و به کلیه‌ها سرایت کنند .

 با توجه یه خواص زرشک کوهی  مصرف بیش از حد زرشک نیز باعث خونریزی بینی – اسهال – استفراغ – افت شدید فشار خ.ن -کاهش هوشیاری – ایجاد مشکل برای کلیه(خون در ادرار -درد هنگام ادرار) ماده بربرین زرشک برای نوزادان مضر است.مصرف زیاد زرشک برای مادران باردار توصیه نمی شود.مصرف زرشک برای بیماران کبدی نیز توصیه نمی شود .

نتیجه گیری :

قرار دادن زرشک در برنامه غذایی روزانه موجب تنظیم فشار خون و ... میگردد.